• समाचार
  • अर्थ
  • अन्तरर्वार्ता
  • अन्तर्राष्ट्रिय
  • प्रबिधि
  • रोचक
  • मेरो बिचार
  • मनाेरञ्जन
  • खेलकुद
  • भिडियो
  • कला साहित्य
  • सामाजिक संजालबाट
२०८२ श्रावण ६, मंगलबार
ट्रेन्डीङ्ग
subhayug subhayug.com नेकपा एमाले अध्यक्ष प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली धादिङ subhayug tv
Subhayug Logo
  • समाचार
  • अर्थ
  • अन्तरर्वार्ता
  • अन्तर्राष्ट्रिय
  • प्रबिधि
  • रोचक
  • मेरो बिचार
  • मनाेरञ्जन
  • भिडियो
  • खोज
  • ताजा१२
  • ट्रेन्डीङ्ग

खोजी गर्नुहोस

in

ताजा अपडेट

१

के हार्नु अपराध हाे र ?

५ घण्टा अघि
२

पुष्पलाल स्मृति दिवस देशभर मनाउन एकीकृत समाजवादीको निर्देशन

११ घण्टा अघि
३

राष्ट्रपति पौडेलले गरे भू–ढकान नक्सा सार्वजनिक

११ घण्टा अघि
४

नेपालको राजनीति बिपीको नीतिको जगमा उभिएको छ : सभापति देउवा

१२ घण्टा अघि
५

बढ्यो सुनचाँदीको भाउ : आज कतिमा कारोवार

१२ घण्टा अघि
६

नारायणघाट–बुटवल सडक निर्माण : अझै एक वर्ष म्याद थप्ने तयारी

१३ घण्टा अघि
७

सरकारले पहिलो त्रैमासमै सवा खर्ब आन्तरिक ऋण उठाउने

१४ घण्टा अघि
८

गिरिबन्धुसहित हदबन्दी छुटका जग्गा प्लटिङको बाटो खोल्ने एमालेको तयारीमा कांग्रेसको अवरोध

१४ घण्टा अघि
९

पब्जी ‘इ–स्पोर्ट्स विश्वकप’मा नेपालले भाग लिँदै

१ दिन अघि
१०

भदौदेखि देवघाटमा विद्युतीय शवदाह सञ्चालनमा आउने

१ दिन अघि
११

ढाकामा वायुसेना प्रशिक्षण विमान विद्यालयमा खस्दा १९ जनाको मृत्यु

१ दिन अघि
१२

उत्पादित विद्युत् प्रसारण लाइनको अभावले खेर जाने अवस्था रहँदैन : ऊर्जामन्त्री खड्का

१ दिन अघि

महिनाभर प्रचलित रहेका

  • WhatsApp Image 2025-06-27 at 21.36.24 १

    बैदेशिक कार्यक्रममा ब्यस्त मोडल ग्रिश्मा

    ३ हफ्ता अघि
  • rajendra pande samsad २

    मन्त्रीको घुस डिलबारे सभामुख मार्फत एकीकृत समाजवादीले माग्यो प्रधानमन्त्रीसंग जवाफ 

    १ हफ्ता अघि
  • rajendra ३

    कुलिङ पिरियडको व्यवस्था हेरफेरमा संलग्नलाई कडा कारबाही गर्न राजेन्द्र पाण्डेको माग

    ३ हफ्ता अघि
  • skt mak ४

    स्केटिङ संघ मकवानपुरको अध्यक्षमा कुमारी तितुङ चयन

    ३ हफ्ता अघि
  • arun tiwari and durge ५

     दुर्गेशले अस्ट्रेलियामा दुस्मन हेरेको हेर्यै टुर गर्ने

    ३ हफ्ता अघि
  • charaudi ६

    धादिङको बेनिघाट रोराङमा अन्त्येष्टि गरिँदै गरेको चिता बाढीले बगायो

    २ हफ्ता अघि
  • trisuli nadi badhi ७

    रसुवादेखि धादिङको वेनिघाटसम्म सतर्कता अपनाउन आग्रह

    २ हफ्ता अघि
  • kp oli cabinet baithak ८

    प्रधानमन्त्री ओलीले आह्वान गरे मन्त्रिपरिषद बैठक

    २ हफ्ता अघि
  • kp oli sambodhan ९

     वर्ष दिन सम्म पनि विवादको भुमरीमै अल्झियो ओली नेतृत्वको सरकार

    १ हफ्ता अघि
  • prithvi highway damauli १०

    मुग्लिन पोखरा सडकको तेस्रो पटक थपिएको म्याद फेरी सकियो

    १ हफ्ता अघि
  • चर्चित कहावत ‘ब्याक टु मंगलमान’ को अन्तर्य

    न्युज डेस्कप्रकाशित मिति: २०७८ बैशाख ९, बिहिबार (४ साल अघि)
  • १६४० पाठक संख्या
  • mangalman

    ९ बैशाख,काठमाण्डौ – पाटनका इतिहासकार हरिराम जोशीले एउटा पुस्तकको फोटोकपी थमाए । सिद्धिचरण श्रेष्ठकृत खण्डकाव्य मंगलमान रहेछ । त्यो पढेपछि खुल्यो, चर्चित कहावत ‘ब्याक टु मंगलमान’ को अन्तर्य ।

    मिलिटरी फौजलाई घरेलु इलम सिकाउने क्रममा मणिराज उपाध्याय र जुजुमान प्रधान समातिए, राणाविरोधीको बात लगाएर । जुजुमानलाई मृत्युदण्ड दिइने भएपछि गारदमा पुगे, उनका पिता गणेशमान र माइला छोरा मंगलमान । उनीहरुलाई भनियो, ‘ जति हेर्न मन लाग्छ, आजै हेर । भोलिपर्सि हेर्न पाउने छैनौ ।’  त्यतिबेला प्रधानमन्त्री पद्मशमशेर थिए भने चिफसाहेब मोहनशमशेर । चिफसाहेबको मृत्युदण्ड प्रस्ताव पद्‍मशमेशरले सकारेनन् । र, आजीवन कारावासको सजाय पाएका जुजुमान १२ वर्ष जेल बसेर प्रजातन्त्रसँगै छुटे ।

    त्यही घटनापछि विद्रोही बनेर निक्लिए, मंगलमान । उनी कस्ता क्रान्तिकारी भने, आफू त्यति पढालिखा नभए पनि घरमै हरिजन विद्याश्रम खोले । स्कुलको हेडमास्टर बनाए धोबीलाई । च्यामे, पोडेका छोराछोरीलाई पढाए । विक्रम संवत् १९८२ साउनमा त्यौडको घवाननी चोकमा जन्मेका उनी समाज सुधारका क्रममा ३६ वर्षे जीवनमै २४ – २५ पटक जेल परे । घर–जेल, जेल–घर गर्दै बित्यो । एक पटक उनी बिरामीले थलिएर घरमा एक्लै रहेछन् । एउटा चोर पसेछ । जेलको साथीलाई देखेर दंग परेछन् । छक्क परेको त्यही चोरले मंगलमानलाई औषधोपचार गरेर ठीक पारेछ ।

    आन्दोलनका हरेक मोर्चामा तैनाथ हुन्थे, मंगलमान । उनीबिनाको जुलुस फिक्का हुन्थ्यो । गंगालाल श्रेष्ठका पिता अध्यक्ष रहेको न्यून वैतनिक कर्मचारी संघको आन्दोलनमा समेत उनी थुनिए । खुर्सानी काण्डमा समातिए र जेलवास भयो ।  उनले सदैव आफूलाई ‘मंगलमान नेपाली’ का रुपमा चिनाए । कथित अछूतहरुका प्रिय नेता, गरिबहरुका साथी, भूगोलपार्क, ममता, नेपाली दैनिकका  सम्पादक । डाक्टर केआई सिंहलाई ‘ड्राइभर’ लेखेबापत उनको पत्रिका भूगोलपार्कको दर्ता खारेज भएको थियो ।

    अछूतहरुसितको बसाउठीले गर्दा उनको भातपानी काडियो । आफूले मन पराएकी च्यामे कन्यासित विवाह गर्न पाएनन् । ७ पुस २०१८ मा उनको इहलीला सकिँदा लास उठाउने कोही भएनन् । न गुठियार, न दाजुभाइ, न छरछिमेक, न इष्टमित्र, न पत्रकार ।

    सिद्धिचरणले त्यही सामाजिक साँघुरोपनविरुद्ध उठेको फिलिंगोरुपी मंगलमानलाई नायक बनाएर सिंगो काव्य लेखेका रहेछन् । कृष्णचन्द्रसिंह प्रधानको शब्दमा ‘हेर्दा ग्वाँजे ग्वाँजे, होचा–होचा र कमिज सुरुवालमा सधैँभरि हतारहतार हिँडिरहने सर्वहारा’ यी पात्रको कथालाई डिल्लीरमण रेग्मीले घोषणा गरेका रहेछन्, ‘ब्याक टू मंगलमान’ । अर्थात्, काम गर्ने, जस नपाउने । जति काम गरे पनि सधैँको पछाडि ।

    राजाको काव्यार्चना

    प्रज्ञा पुस्तक प्रदर्शनी थियो, मंसिरको अन्तिम साता कमलादीमा । छान मार्ने क्रममा भेटियो, शुभ जन्मोत्सव काव्यार्चना । यो पुस्तक पाउँदा किन–किन आनन्दानुभूति भयो । पहेँलो र खैरो खोल भएको किताबमा मोल भने रहेनछ । अनमोल भएकाले मोल नराखिएको होला सायद ।

    जसै काउन्टरमा पुस्तक देखाएँ, रसिद बनाइयो दुई रुपैयाँको । अहिलेको जमानामा दुई रुपैयाँमा पुस्तक पाउनु ‘अहोभाग्य’ नै हो । प्रदर्शनीकै एक छेउमा बसेर किताब पढिसिध्याएँ ।

    खासमा यो रहेछ, नेपाल राजकीय प्रज्ञाप्रतिष्ठानका सदस्यहरुद्‍वारा गरिएको काव्यार्चना । सन्दर्भ ३० जेठ ०२७ अर्थात् राजा महेन्द्रको जन्मदिन । १३ जना अर्चनाकार रहेछन्, केदारमान व्यथित (सायद कुलपति) बालकृष्ण सम, माधवप्रसाद घिमिरे, भवानी भिक्षु, सूर्यविक्रम ज्ञवाली, लैनसिंह बाङ्देल, कृष्णचन्द्रसिंह प्रधान, चूडानाथ भट्टराय, धर्मराज थापा, पोषण पाण्डे, रत्‍नध्वज जोशी, विजय मल्ल र श्यामदास वैष्णव ।

    ‘सरकारको परम भक्त प्रज्ञा परिवार’ को समर्पणमा लेखिएको छ, ‘सरकारबाट हाम्रै सर्वोच्च शिखरमा फुकिबक्सेको बाँसुरीबाट …।’ चिल्ला कागजमा १२ कविले कविताबाटै राजा महेन्द्रको जयगान गरिरहँदा सूर्यविक्रम ज्ञवाली दु:खी आत्माजस्ता देखिए । उनले तीन अनुच्‍छेदमा आफ्‍नाे काम चलाउ गद्यबाटै टिठलाग्दो अर्चना गरेका रहेछन् । यिनले आफ्ना गद्यलाई तोडफोड गरेर कविता बनाउन नचाहेका हुन् या नसकेका हुन् ? यसै भन्‍न सकिएन ।

    हुन त नेपालमा स्तुतिकारहरुको कमी कहिल्यै भएन । एक सेट स्तुतिकार अहिले पनि नेपाल प्रज्ञाप्रतिष्ठानमै मौजुद छन् । तिनले राजालाई स्तुति गर्नुपर्ने बाध्यता छैन । तर बालुवाटारमा बाँसुरी फुक्‍ने  केपी ओलीको अर्चना गर्ने आइडिया भने निकाल्न सक्छन् । शीतलनिवासमा राष्ट्रपतिज्यूको विरुदावली गाउने मौका पनि छँदै छ ।

     

  • subhayug
  • ब्याक टु मंगलमान
  • मंगलमान
  • प्रतिक्रिया दिनुहोस
    देश सम्बन्धि थप
  • के हार्नु अपराध हाे र ?

  • पुष्पलाल स्मृति दिवस देशभर मनाउन एकीकृत समाजवादीको निर्देशन

  • राष्ट्रपति पौडेलले गरे भू–ढकान नक्सा सार्वजनिक

  • नेपालको राजनीति बिपीको नीतिको जगमा उभिएको छ : सभापति देउवा


  • समाचार
  • १

    के हार्नु अपराध हाे र ?
    ५ घण्टा अघि

  • २

    पुष्पलाल स्मृति दिवस देशभर मनाउन एकीकृत समाजवादीको निर्देशन
    ११ घण्टा अघि

  • ३

    राष्ट्रपति पौडेलले गरे भू–ढकान नक्सा सार्वजनिक
    ११ घण्टा अघि

  • ४

    नेपालको राजनीति बिपीको नीतिको जगमा उभिएको छ : सभापति देउवा
    १२ घण्टा अघि

  • ५

    बढ्यो सुनचाँदीको भाउ : आज कतिमा कारोवार
    १२ घण्टा अघि

  • ६

    नारायणघाट–बुटवल सडक निर्माण : अझै एक वर्ष म्याद थप्ने तयारी
    १३ घण्टा अघि

  • ७

    सरकारले पहिलो त्रैमासमै सवा खर्ब आन्तरिक ऋण उठाउने
    १४ घण्टा अघि

  • ८

    गिरिबन्धुसहित हदबन्दी छुटका जग्गा प्लटिङको बाटो खोल्ने एमालेको तयारीमा कांग्रेसको अवरोध
    १४ घण्टा अघि

  • ९

    पब्जी ‘इ–स्पोर्ट्स विश्वकप’मा नेपालले भाग लिँदै
    १ दिन अघि

  • १०

    भदौदेखि देवघाटमा विद्युतीय शवदाह सञ्चालनमा आउने
    १ दिन अघि

  • सुभयुग प्रभाव सबै
    rajendra pande samsad
    १ हफ्ता अघि

    मन्त्रीको घुस डिलबारे सभामुख मार्फत एकीकृत समाजवादीले माग्यो प्रधानमन्त्रीसंग जवाफ 

    सामाजिक सञ्जालबाट
    १

    ढाकामा वायुसेना प्रशिक्षण विमान विद्यालयमा खस्दा १९ जनाको मृत्यु

    subhayug
    २

    अलास्कामा ७.३ रेक्टर स्केलको शक्तिशाली भूकम्प

    subhayug
    ३

    अमेरिकामा कार दुर्घटना : दुई नेपाली युवाको मृत्यु

    subhayug
    ४

    आणविक वार्ता अघि अमेरिका र इजरायलको आक्रमण रोक्नुपर्ने इरानको चेतावनी

    subhayug
    Shubhayug Logo

    सुभयुग मिडिया प्रा.लि.

    सिद्धलेक ४, आरुवासटार, धादिङ

    subhayugnews@gmail.com

    01-5705310

    सुचना तथा प्रशारण बिभाग दर्ता नं. : - २८३२ - ०७८/७९

    हाम्रो टीम

    Director/Owner :
    Bishwash Aryal 9851220820

    Editor-in-Chief :
    Bibek Aryal 9841065149

    Editor :
    Kushma Regmi 9849854534

    Desk Editor : Haribahadur Baniya
                            : Bikash Rauniyar

    • Home
    • सम्पर्क
    • हाम्रो बारेमा
    • प्रवास
    • फिचर
    • स्थानीय
    • स्वास्थ्य
    • पर्यटन
    • भिडियो
    • सुभयुग प्रभाव
    • Privacy
    © २०७७ शुभयुग मा सार्वाधिकार सुरक्षित छ
    Designed by: GOJI Solution