नयाँ सरकार निर्माणमा राजनितिक दल : लक्ष्य स्पष्ट, रणनीति अस्पष्ट

२२ चैत,काठमाण्डौं – प्रमुख प्रतिपक्षी नेपाली कांग्रेसले सरकारको नेतृत्व लिने निर्णय गरेपछि राजनीतिमा फेरी हलचल शुरु भएको छ ।

सबैले आ–आफ्नो इच्छा प्रकट गरेपनि सहमति भने कुनै पनि दलबीच भएको छैन । स्वयम कांग्रेसभित्र नयाँ सरकार कि निर्वाचन भन्नेमा विवाद देखिएको छ । कांग्रेसले शुक्रबार आफ्नै नेतृत्वमा सरकार गठनका लागि पहल गर्ने निर्णय गरेको छ । सभापति शेरबहादुर देउवाको इच्छा विपरित निर्णय भएपनि रणनीति के हो र कसरी सरकार बन्छ भन्नेमा स्वयम कांग्रेसका नेताहरु अनभिज्ञ रहेका छन् । उपसभापति बिमलेन्द्र निधी तत्काल प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले राजिनामा दिने सम्भावना नरहेकाले राजनीतिक संकट किनारा नलाग्ने बताउछन् ।

प्रधानमन्त्री ओलीलाई पदमा बस्न नैतिकताले दिदैन तर उनले दिने सम्भावना पनि नरहेकाले जटिलता कायम रहे चुनाव नै अन्तिम विकल्प भएको बताए । जनता समाजवादी पार्टीले नयाँ सरकारमा आउनका लागि स्पष्ट कुरा नराखेकाले नयाँ सरकार निर्माण अन्यौलमा परेको उनको भनाई छ । ‘यस्तै अवस्था रह्यो भने चुनावमै जानु पर्ने हुन्छ । त्यस्का लागि पार्टीका सबै पंक्तिलाई तयार रहन आग्रह गर्दछु’, निधीको भनाई छ । तर, कांग्रेसका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेल भने अब संसदमा अविश्वासको प्रस्ताव लैजाने बताउछन् । कांग्रेस केन्द्रीय कार्यसमितिले प्रधानमन्त्री फेर्ने निर्णय गरिसकेको भन्दै उनले भने, ‘उहाँले राजीनामा दिनुहुन्न भने अविश्वास प्रस्ताव राखेर हामी हटाउछौं ।’

माओवादी केन्द्रले भने सरकारका विषयमा निर्णय गर्न आइतवार स्थायी कमिटीको बैठक बोलाएको छ । सम्भवत त्यो बैठकबाट सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता हुन सक्ने बताइएको छ । माओवादीका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले नयाँ सरकार यो साता बन्ने दाबी गर्न शुरु गरिसकेका छन् । तर, समर्थन फिर्ता नलिएको भन्दै उनि कांग्रेस र जसपाबाटै आलोचित बनिरहेका छन् । नेपाली कांग्रेसले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको राजीनामा माग्ने र आफ्नै नेतृत्वमा सरकार गठन गर्न पहल गर्ने निर्णय गरेसँगै देशको राजनीतिले कोल्टे फेरेको भन्दै उनले भने, ‘सम्भवत छिट्टै नयाँ सरकार बन्नेछ, नयाँ परिस्थिति बन्नेछ ।’

सरकार निर्माणमा दुवै पक्षले निर्णायकका रुपमा लिएको जसपा भने अझै पनि अन्यौल र विवादको भूमरीमा फसेको छ । ५ चैतमा जसपाको कार्यकारिणी समितिको बैठक बस्नुपर्ने थियो । तर, आन्तरिक किचलोले अन्तिम समयमा बैठक नै स्थगित गर्नुप¥यो । त्यसपछि बैठक कहिले बस्छ भनेर कोही पनि नेतालाई थाहा छैन । प्रधानमन्त्री ओली नेतृत्वको सरकारलाई साथ दिने वा विपक्षीहरूको मोर्चा बनाएर नयाँ सरकार गठन गर्ने भन्ने दुई खेमाबीच सहमति जुट्न नसक्दा बैठक स्थगित हुन पुगेको थियो ।

जसपाको महन्थ ठाकुर र राजेन्द्र महतो पक्ष भने ओलीसँग आशावादी देखिन्छ । रेशम चौधरीको रिहाइ र मुद्दा फिर्ता हुने अनि सविधान संशोधनको मस्यौदा संसदमा दर्ता गर्ने हो भने ओली सरकारमा सहभागी हुन ठाकुर र महतो सहमत भएको एक नेताको भनाई छ । त्यसमाथि थपिएको प्रधानमन्त्रीको आसले पनि ठाकुर र महतो पक्ष ओलीलाई साथ दिने लाइनमा छन् । तर, जसपाभित्र सरकारमा सहभागी हुन नहुने लाइन पनि छ । त्यसको नेतृत्व अध्यक्ष उपेन्द्र यादव र संघीय परिषद्का अध्यक्ष बाबुराम भट्टराईले गरेका छन् ।

जसपा दुई खेमामा रहेकाले सरकारका विषयमा पार्टी नै विभाजन हुने हो कि भन्ने चिन्ता समेत व्यक्त गरिएको छ । ३४ सांसद रहेको जसपामा ठाकुर–महतो पक्ष बलियो रहेको बताइएको छ । जबसम्म जसपाले एक ढिक्का भएर निर्णय नगरेसम्म नयाँ सरकारका विषयमा कुनै समझदारी नहुने देखिन्छ । नयाँ सरकारमा समझदारी नभए मुलुक फेरी अर्ली निर्वाचनमा जान सक्ने आकंलन पनि नेताहरुले गरिरहेका छन् ।

‘यो संसदले समाधान दिदैन, निर्वाचनमै जाउँ’

प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले भने निर्वाचनमा जान दलहरुसग आग्रह गरेका छन् । अहिलेको संसदको अंकगणित देशको आवश्यकता अनुरुप नभएकाले ताजा जनादेशमा जानुपर्ने बताएका हुन् । ढिलो चाँडो जनादेशबाटै अहिलेको अंकगणितमा हेरफेर नगरी देश अगाडि जान नसक्ने उल्लेख गरे । देशभर निर्माण हुन लागेका एक सय ६५ वटा सडक सञ्जालको बालुवाटारमा शुभारम्भ गर्दै प्रधानमन्त्री ओलीले यस्तो प्रस्ताव गरेका हुन् । ‘संसदको अंकगणितले अनुपयुक्त आकार लिइरहेको छ, उपयुक्त आकार लिने सम्भावना कम छ वा छैन भने त्यस्तो अवस्थामा ताजा जनादेशमा जानुपर्छ’, उनले भने, ‘देशको आवश्यकता अनुसारको अंकगणित निर्माण गर्नुपर्छ । सरकार बनाउन, संविधान निर्माण गर्न सक्ने थलोलाई देशको आवश्यकता अनुसारको अंकगणितीय बनाउनुपर्छ ।’

उनले सकेसम्म समाधान खोजौं नभए ताजा जनादेशमा जानुपर्ने धारणा राखे । ‘भरसक म्यानेज गर्न खोज्नुपर्छ । व्यवस्थापन भएन भने ताजा जनादेशमा जानुपर्छ । ढिलो चाँडो जनादेशमार्फत अहिलेको संसदीय अंकगणितमा हेरफेर नगरी देश अगाडि बढ्ने म देख्दिनँ’, उनको भनाई छ । उनले राजिनामा माग्दैमा नआउने बताउदै समर्थन फिर्ता लिन माओवादी केन्द्रलाई चुनौति पनि दिए ।

उनले राजीनामा माग्दैमा नदिने तर समर्थन फिर्ता लिएमा राजीनामा आउने स्पष्ट पारे । ‘आज मागेको हो र राजीनामा रु माग्या माग्यै छ त, मागैपिच्छे म कसरी दिनसक्छु राजीनामा रु एकदिन एउटा राजीनामा हुन्छ । एउटाले माग्दैन, दुइटाले माग्दैन, एकदिन माग्दैन, दुई दिन माग्दैन । माग्या माग्यै छ’, प्रधानमन्त्री ओलीले भने, ‘ए बाबा १ हटाउ न त । समर्थन फिर्ता लिइदेऊ भन्छु लिँदैन । अनि राजीनामा माग्छन् । राजीनामा आइहाल्छ, समर्थन फिर्ता गर न ।’